WERKGEBIEDEN
EMDR-THERAPIE
EMDR – een erkende methode om trauma te behandelen
Er is al een kwart eeuw verstoken sinds de wereld voor het eerst hoorde over deze methode om angst te overwinnen. Tot nu toe hebben meer dan 2 miljoen mensen de methode met succes gebruikt. De effectiviteit van EMDR bij mensen met kleine en grote trauma’s is klinisch bewezen. Wanneer we het woord TRAUMA zeggen, bedoelen we de psychologische gevolgen van een negatieve ervaring die desorganisatie en ontregeling van het menselijke fysiologische systeem veroorzaken.
Symptomen van traumatische ervaringen kunnen zijn: slapeloosheid, verminderde concentratie, opdringerige (onwillekeurige, opdringerige) herinneringen, prikkelbaarheid en vele andere. Dit alles kan het resultaat zijn van één gewelddadige traumatische gebeurtenis, maar ook van vele individuele moeilijke levensgebeurtenissen die niet voldoen aan de criteria van een groot trauma en een negatieve invloed hebben op het functioneren op veel gebieden van iemands leven. Moeilijke levenservaringen die verband houden met werk- of partnerrelaties kunnen evenveel betekenis hebben bij de ontwikkeling van symptomen van ernstige stress als een enkel, ernstig trauma.
Het is ook niet vanzelfsprekend dat een objectief traumatische gebeurtenis moet leiden tot negatieve gevolgen die voldoen aan de criteria van post -traumatische stressstoornis. De relatie tussen de intensiteit en de duur ervan, evenals de individuele aanleg, is belangrijk. Veel hangt altijd af van onze persoonlijkheid, het vermogen om met stressvolle situaties om te gaan, maar ook van externe steun: familie, partner, enz. Het is echter belangrijk of de moeilijke gebeurtenis is verwerkt of in een donkere hoek van het (onder)bewustzijn is ‘geduwd’. In deze context lijkt de therapie van posttraumatische stress of algemeen begrepen trauma bijzonder belangrijk te zijn. Een van de meest effectieve en steeds meer beschikbare therapieën is EMDR-therapie.
Wat is EMDR?
Desensibilisatie en verwerking van oogbewegingen, Eye Movement Desensitization and Reprocessing (EMDR), is een methode voor de behandeling van psychologisch trauma op basis van observatie en uitgebreid klinisch materiaal. De bedenker van de therapie is Francise Shapiro. Zij ontdekte dat snelle en herhaalde oogbewegingen de angst aanzienlijk verminderen bij iemand die eerder is blootgesteld aan een stressvolle gebeurtenis. De eerste publicatie over EMDR werd in 1989 gepubliceerd, en de zich dynamisch ontwikkelende trend met uitgebreid klinisch onderzoek blijft de effectiviteit van deze methode bij het verminderen van de symptomen van mentale trauma bewijzen. Therapie wordt aanbevolen door organisaties zoals: de American Psychiatric Association; Wereldgezondheidsorganisatie of de International Society for Traumatic Stress Studies.
Bij EMDR-therapie voor posttraumatische stressstoornissen worden traumatische gebeurtenissen uit het verleden opgeroepen en verwerkt. De aandacht wordt gericht op traumatische herinneringen, overtuigingen over zichzelf, gevoelde emoties en lichaamsgewaarwordingen. Tegelijkertijd is er sprake van afwisselende stimulatie, waarbij de ogen de bewegende hand van de behandelaar volgen. Afhankelijk van de behoeften of beperkingen van de patiënt kan de behandelaar ook gebruik maken van geluid of tikken (tikken) op een specifiek deel van het lichaam voor alternatieve stimulatie.
Van trauma naar normale herinneringen
EMDR is gebaseerd op de veronderstelling dat traumasymptomen ontstaan als gevolg van het blokkeren van het informatieverwerkingssysteem en daardoor het onvermogen om herinneringen aan een negatieve gebeurtenis te verwerken. Het Adaptive Information Processing (AIP)-model, dat de theoretische basis vormt voor EMDR, combineert drie componenten: verleden, heden en toekomst. Volgens de veronderstelling verbinden huidige ervaringen zich met reeds gevormde geheugennetwerken en kunnen ze onverwerkte emoties, fysiologische sensaties en overtuigingen activeren die zijn ontwikkeld op basis van eerdere negatieve ervaringen.
Wanneer het verleden het heden wordt, wordt er op een onaangepaste manier gereageerd. Er wordt nog steeds dezelfde originele emoties ervaren en wordt er telkens evenzeer door geraakt. Dit gebeurt omdat de huidige situatie wordt waargenomen door het prisma van onverwerkte negatieve herinneringen. Met de hulp van de behandelaar, waarbij er tussen het verleden, het heden en de toekomst heen wordt bewogen, wordt de communicatie geïntegreerd tussen de emotionele verwerking van de rechterhersenhelft en de logische/linguïstische verwerking van de linkerhersenhelft. Het moment van inzicht en integratie komt wanneer herinneringen, georganiseerd in neurale netwerken in beide hersenhelften, samenkomen.
Dankzij systematisch herhaalde oogbewegingen wordt verkeerd opgeslagen informatie geactiveerd (desensibilisatie), waardoor informatie op een nieuwe manier wordt geïntegreerd. Een positief effect treedt op wanneer eerder geïsoleerde onaangename herinneringen worden gecombineerd met informatie met adaptieve inhoud (verwerking), die zich manifesteert in de veranderde ideeën, emoties en overtuigingen van de persoon over zichzelf. Dankzij EMDR worden traumatische ervaringen getransformeerd en geconsolideerd tot normale herinneringen.
Stadia van de behandeling stap voor stap
EMDR is een achtfasige therapeutische benadering die bestaat uit een gestandaardiseerd behandelprotocol, en de afzonderlijke fasen ervan worden therapiefasen genoemd. Deze structurering maakt een grondige beoordeling van de problemen van de patiënt mogelijk en een optimale voorbereiding op het therapieproces.
- Het verzamelen van een interview en het in kaart brengen van moeilijke gebeurtenissen begint de eerste fase van EMDR. De behandelaar beoordeelt de bereidheid van de patiënt om EMDR te gebruiken en stelt een therapieplan op. De eerste fase is erg belangrijk omdat deze een beoordeling omvat van de beschermende factoren van de patiënt, en het belangrijkste criterium voor het matchen van een persoon is zijn of haar vermogen om met hoge niveaus van angst om te gaan. Het interview omvat een beoordeling van het volledige klinische beeld van het disfunctionele gedrag, de symptomen en andere kenmerken van de patiënt die in de therapie moeten worden opgenomen.
- De tweede fase is het voorbereiden van de patiënt op het werken aan het verwerkingsproces. Gedurende deze tijd biedt de behandelaar de patiënt methoden en technieken aan voor zelfbeheersing en stabilisatie die nodig zijn om met angst om te gaan tijdens de verwerking (“veilige plek” en andere ontspanningsmethoden, ademhalingstraining, afleidingstechnieken, enz.). Dit is ook een tijd om een therapeutische relatie op te bouwen en de patiënt te voorzien van informatie over wat EMDR is.
- In de derde fase kiest de patiënt samen met de behandelaar een doel om aan te werken, waarna de eigenlijke therapie doorgaat tot de zesde fase.
- De behandelaar vraagt de persoon op aangewezen momenten zich te concentreren op het beeld dat hij nu het meest onaangenaam vindt en tegelijkertijd met zijn ogen de handbewegingen van de behandelaar te volgen, naar de geluiden in het oortje te luisteren of afwisselend trillende pulsers in te houden zijn handen. Zo nu en dan zal de behandelaar vragen: “Wat is er naar voren gekomen/wat is je opgevallen?” of “Wat komt er in je op?” Het kan daarbij gaan om beelden, gedachten, emoties of lichamelijke sensaties.
- In de zevende fase, d.w.z. de ‘afsluitingsfase’, instrueert de behandelaar de patiënt dat het proces dat zij zijn gestart na de bijeenkomst actief kan zijn en stelt zij voor dat de patiënt aantekeningen maakt om gedachten en herinneringen vast te leggen die als materiaal kunnen dienen om aan te werken. een toekomstige bijeenkomst.
- De achtste fase is een samenvatting en beoordeling van het werk tot nu toe en de voortgang sinds de laatste sessie.
Verrassende effecten van therapie
Na enkele jaren onderzoek en experimenten met EMDR kunnen we met zekerheid zeggen dat deze methode zeer effectief is in het verminderen van traumasymptomen. De richtlijnen van de Wereldgezondheidsorganisatie voor het beheer van aandoeningen die specifiek zijn voor stress, gepubliceerd in 2013, wijzen op verschillen in de effectiviteit van twee belangrijke therapeutische benaderingen: Trauma Focused Cognitive Behavioral Therapy (CBT) en Eye Movement Desensitization and Reprocessing (EMDR).
Hoewel het doel van beide benaderingen het verminderen van traumasymptomen is, vereist EMDR-therapie, in tegenstelling tot CGT, geen gedetailleerde beschrijving van de gebeurtenis, directe confrontatie met overtuigingen of het uitvoeren van oefeningen buiten de sessies, typisch voor CGT. Een ander argument vóór EMDR is het kleine aantal gebruikte sessies. Een significante afname van traumasymptomen trad op na slechts zes EMDR-sessies van 50 minuten bij slachtoffers van complex trauma (herhaalde moeilijke ervaringen). Er zijn ook onderzoeken uitgevoerd waarin de EMDR-sessies werden vergeleken met de farmacotherapie, waaruit een grotere effectiviteit van EMDR bleek in termen van het verlichten van de ernst van de symptomen, zowel van ernstige stress als van depressie.