Obszary działania

Psychoterapia psychodynamiczna

Terapia psychodynamiczna jest dzieckiem psychoanalizy, ale stanowi odrębne podejście ze względu na liczne modyfikacje odróżniające ją od pierwowzoru. Jak sama nazwa sugeruje, terapia psychodynamiczna skupia się na dynamice osobowości jednostki.

Główne założenia

Założeniem podstawowym jest istnienie podświadomości. Zgodnie ze stanowiskiem psychodynamicznym, nie można wyjaśniać zaburzeń bez odwoływania się do tego pojęcia. Diagnoza psychodynamiczna ma charakter ciągły, jest formowana przy współudziale pacjenta, przez cały czas trwania terapii. Używane są psychoanalityczne pojęcia oporu, przeniesienia, przeciwprzeniesienia, w ich klasycznym rozumieniu. Głównym celem psychodynamicznie zorientowanych interwencji jest dotarcie do nieświadomych treści powodujących zaburzenia, wydobycie ich na światło świadomości i konstruktywne ich przepracowanie. Terapeuci koncentrują uwagę na różnych okresach życia człowieka, nie tylko na dzieciństwie (choć na nim również): od wydarzeń z odległej przeszłości, aż po sytuacje bieżące. Duży nacisk kładzie się na relacjach interpersonalnych.

Przyczyny zaburzeń

Objawy są zjawiskiem wieloprzyczynowym, u ich źródła mogą leżeć wewnętrzne konflikty jednostki, deficyty rozwojowe i defekty organiczne. Wiele problemów psychicznych powstaje w okresie dzieciństwa, kiedy młode ego nie radzi sobie z zadaniami a nierozwiązane konflikty są spychane do nieświadomości, co powoduje obciążenie psychiki i nasila działanie mechanizmów obronnych.

Forma terapii

Nie istnieje też jeden właściwy wzorzec terapii psychodynamicznej – obowiązuje zasada  indywidualizacji procesu terapii. Leczenie trwa zwykle w granicach kilka miesięcy do kilku lat. Sesje odbywają się średnio raz w tygodniu i trwają około godziny. Terapeuta siedzi naprzeciwko pacjenta i stosuje aktywną komunikację. Terapia psychodynamiczna może być indywidualna, grupowa, rodzinna i małżeńska.

Metody terapii

Proces terapeutyczny opiera się na relacji pacjent – terapeuta. Podstawową techniką jest dialog terapeutyczny, mający pomóc pacjentowi w zrozumieniu źródeł i konsekwencji jego funkcjonowania. W rozmowie analizuje się trwałe, nieprzystosowawcze schematy zachowania, które korzeniami tkwią w nieświadomości pacjenta. Bardzo ważne jest rozumienie pacjenta przez terapeutę, nadrzędne w stosunku do interwencji terapeutycznych o charakterze wypowiedzi lub milczenia terapeuty. Terapeuci stosują metody klaryfikacji, konfrontacji, interpretacji, udzielają również wsparcia, z elementami poradnictwa i psychoedukacji. Terapeuci silnie koncentrują się na relacjach interpersonalnych, szczegółowo analizują zjawiska przeniesienia i przeciwprzeniesienia, generalizując je na sytuacje pozaterapeutyczne, na niemal wszystkie zaburzone relacje danej osoby.

Mocne strony

Terapia psychodynamiczna pozostaje najlepszą propozycją dla osób szukających głębszego wglądu w siebie i pragnących przemiany osobowościowej.

Ograniczenia

Ta forma leczenia ukierunkowana jest na wprowadzanie długotrwałych modyfikacji w obrębie osobowości, natomiast okazuje się mniej skuteczna, gdy cel stanowi osiągnięcie szybkich zmian zachowania.