Tematy pomocy

Inne określone/nieokreślone zaburzenie osobowości

Zaburzenia osobowości występują, jeżeli nasze negatywne, sztywne właściwości zaczynają nam przeszkadzać i trudno nam przystosować się do otoczenia. Jednym z najczęstszych zaburzeń osobowości jest inne określone zaburzenie osobowości. Jest trudne do sklasyfikowania. Ma ono cechy różnych zaburzeń osobowości i długotrwałych wzorców. Pacjent z tym rodzajem zaburzenia ma trzy cechy zależnego zaburzenia osobowości, trzy cechy histrionicznego zaburzenia osobowości i cztery cechy narcystycznego zaburzenia osobowości. Wynika to z faktu, że trzy cechy są niewystarczające, by mówić o konkretnym zaburzeniu osobowości (zależnym, histrionicznym lub narcystycznym). Jednak w przypadku dodania wszystkich tych cech razem, można mówić o innym określonym zaburzeniu osobowości. Warto podkreślić, że występuje wiele różnych kombinacji tego zaburzenia.

Przyczyny

Dotychczas nie podano jednego, konkretnego powodu nieokreślonego zaburzenia osobowości. Teorie, które powstały w ostatnim stuleciu mówią o wpływie naszych genów, środowiska, wychowania i natury. Obecnie istnieje przekonanie, że jest to połączenie wszystkich tych teorii. Zarówno natura, jak i wpływ środowiska są niezbędne dla rozwoju naszych mózgów, a więc też dla zachowania i osobowości. Warto pamiętać, że rozwój różnych zaburzeń osobowości jest odmienny dla każdej osoby.

Rozpoznanie

Odnosi się do zaburzeń w funkcjonowaniu osobistym, które nie spełniają kryteriów jednego z określonych zaburzeń osobowości. Na przykład obecność cech więcej niż jednego konkretnego zaburzenia osobowości, podczas gdy wszystkie kryteria jednego z tych zaburzeń nie są spełnione indywidualnie (tzw. „mieszane zaburzenie osobowości”), a razem powodują znaczne cierpienie bądź ograniczenia w jednym lub większej liczbie istotnych obszarów funkcjonowania (np. społeczne, zawodowe).

Diagnozę tego zaburzenia osobowości można postawić, w przypadku spełnienia następujących kryteriów:

A. Trwały wzór wewnętrznych doświadczeń i zachowań, które wyraźnie odbiegają od oczekiwań w kulturze danej osoby. Ten wzór staje się widoczny w dwóch (lub więcej) z następujących obszarów:

  • Poznanie: metoda obserwacji i interpretacji siebie, innych i zdarzeń;
  • Wpływ: zakres, intensywność, labilność i adekwatność reakcji emocjonalnych;
  • Funkcjonuje w kontakcie z innymi;
  • Kontrola impulsów.

B. Trwały wzór jest sztywny i wyraża się w szerokim polu sytuacji osobistych i społecznych.

C. Trwały wzór powoduje znaczne cierpienia lub ograniczenia w funkcjonowaniu lub funkcjonowaniu społecznym i zawodowym w innych ważnych obszarach.

D. Wzorzec jest stabilny i długotrwały, a początek można prześledzić co najmniej w okresie dojrzewania lub wczesnej dorosłości.

E. Trwały wzór nie był wcześniej związany z ekspresją lub konsekwencją innego zaburzenia psychicznego.

F. Trwały wzór nie jest wynikiem bezpośrednich czynników fizjologicznych (np. leku) lub zaburzeń somatycznych (np. uraz czaszki).

Leczenie

Istnieją różne opcje leczenia innych określonych / nieokreślonych zaburzeń osobowości. Psychoterapia (ambulatoryjna, niestacjonarna lub kliniczna) jest najbardziej odpowiednią i sprawdzoną formą terapii. Można ją wesprzeć tymczasową farmakoterapią (lekami), socjoterapią i terapią systemową. Leczenie powoduje zmianę szkodliwych wzorców.